Oude wijn in nieuwe zakken

 Bij het inhuren van een interim consultant wordt tegenwoordig meestal gezocht naar een specialist die veel kennis heeft van de branche waarin je eigen organisatie opereert. Daar zijn hele goede redenen voor. Ze kunnen gemakkelijk meedenken met de mensen uit jouw team, snappen snel wat je bedoelt en nemen een berg aan ervaring mee, opgedaan bij collega’s uit de sector. Ze hebben weinig introductie nodig en beschikken vaak over de laatste kennis uit jouw branche.

Maar ‘vroeger’ werd een consultant onder de slimste jongens en meisjes van de klas gerekruteerd en vervolgens geconfronteerd met verschillende klanten uit allerlei industrieën. Dat maakte ze scherp en gaf ze de gelegenheid om opgedane kennis, cross-industrie toe te passen en een echte generalist te worden.

Zo kon het voorkomen dat een consultant die in de telecom heeft gewerkt aan een optimalisatie casus, daarna naar inefficiënties in de procesvoering bij een fashion retailer gaat kijken. En warempel, door toepassing van andere concepten wordt die fashion retailer beter. Of dat een consultant een transformatie traject bij een uitgeverij deed en daarna analogieën zag bij zijn volgende project voor een fabrikant.

Op de ogenschijnlijk domme vragen van de consultant komt steevast het antwoord: “Dat doen we altijd al zo, dat is toch logisch?”. Maar voor deze consultant was het helemaal niet logisch. Zijn gezonde verstand zegt dat het extreem onlogisch is.

Dus wat wordt het dan, een moderne specialist of een ouderwetse generalist? Stel jezelf drie gewetensvragen als je een team gaat samenstellen of een interim consultant overweegt:

1. Als je niet in staat bent om specialisten uit je eigen team te halen, zit je dan überhaupt nog wel in de wedstrijd, laat staan de juiste?
2. Kan je onderscheidende strategieën ontwikkelen met consultants die gespecialiseerd zijn in jouw industrie?
3. Heb je wel de juiste sparringpartner in een consultant die hetzelfde weet en denkt als jij?

Goede ervaren generalisten met een ruime kennis en gezond verstand hebben een aantal zeer pregnante voordelen ten opzichte van een doorgewinterde specialist:

1. Ze denken sneller – Ze hebben een beter getraind analytisch vermogen omdat ze elke keer opnieuw moeten bedenken hoe iets in elkaar zit binnen de tijdspanne van een conversatie.
2. Ze denken anders – Het zijn ‘dwars denkers’ en kunnen door ‘geïnformeerd associëren’ nieuwe oplossingen vinden terwijl specialisten ‘rechtuit denkers’ zijn, die de context van de industrie niet verlaten.
3. Ze confronteren – Door ogenschijnlijk domme vragen te stellen, kunnen generalisten ingesleten maar inefficiënte patronen blootleggen die niemand anders waarneemt.
4. Ze staan stil bij het waarom – Ze vragen eerst naar het ‘Waarom?’ omdat ze willen doorgronden hoe het in elkaar zit. Specialisten slaan vaak het waarom over en steken meteen over naar het ‘hoe’ en ‘waarmee’.
5. Ze dagen uit – Door te komen met voorbeelden uit andere omgevingen laten ze zien hoe het ook kan en welke nog niet platgetreden paden er zijn.
6. Ze zijn creatiever – Creatieveling willen steeds wat anders en worden verveeld van herhaling. Ze storten zich met volle energie op iets nieuws.

Synoniem met de betekenis van het spreekwoord in de titel van dit stuk (“de zaken worden anders gepresenteerd, maar zijn niet wezenlijk veranderd”) is het hedendaagse transitie vraagstuk binnen de retail en diverse andere organisaties die de “klant centraal” willen gaan stellen. En om dit snel, efficiënt en met een duidelijk visie te laten verlopen is ervaring noodzakelijk. Ervaring van consultants die het ‘vroeger’ kennen en het vanuit verschillende invalshoeken praktisch kunnen vertalen naar het ‘morgen’.

Is uw organisatie toe aan een verandering? Dan loont het de moeite om met een ervaren generalist te gaan praten die een scala aan opdrachten heeft uitgevoerd in diverse branches en op diverse vlakken. Ik durf te wedden dat het intake gesprek op zich al zoveel inspiratie en nieuwe inzichten geeft dat het alleen maar logisch is om een ‘buitenstaander’ de taak te laten uitvoeren.